پایلوت چیست؟
وقتی بخواهیم طرحی را اجرا کنیم می توانیم یک نمونه با مقیاس کوچیکتر از طرح واقعی که بتوانیم جوانب ان را بررسی کنیم، که می توان بوسیله پایلوت ازمایشگاهی این کار را انجام دهیم.
برای پروژه های صنعتی نظیر تصفیه خانه آب و فاضلاب، از پایلوت به عنوان نمونه با مقیاس نیمه صنعتی پروژه بر اساس طراحی به عمل آمده، پیش از انجام پروژه بهره گرفته میشود تا تمامی جوانب طرح سنجیده شود و در صورت بروز نقص در عملکرد پایلوت به واسطه طراحی نامناسب، طرح پروژه اصلاح و بعد از اثبات عملکرد مطلوب طرح در قالب پایلوت، پروژه در مقیاس واقعی اجرا خواهد شد.
چرا پایلوت آزمایشگاهی میسازیم؟
همانطور که اشاره شد، طراحی و اجرای یک طرح به‌صورت پایلوت ازمایشگاهی یا به عبارتی مقیاس نیمه صنعتی، این امکان را به عوامل پروژه می‌دهد تا فرآیند اجرای طرح در ابعاد کوچکتر را به دقت رصد کنند و پس از آشنایی با نارسایی‌های و موانع طرح، در صدد اصلاح و تکمیل آن برآمده و پس از نیل به نتایج مطلوب از پایلوت طرح، تغییرات ایجاد شده در پایلوت ازمایشگاهی را به طرح اصلی اعمال نموده و در نتیجه طرح اصلی با کمترین خطا به اجرا گذاشته شود.
بخوانید:
کامپوزیت فلز_سرامیک
مزایای به کارگیری پایلوت ازمایشگاهی:
- شناسایی نقاط ضعف، نواقص و مشکلات طرح اصلی پروژه در قالب پایلوت و اصلاح آنها در طرح اصلی پروژه در نتیجه جلوگیری از هدر رفت سرمایه و پیشگیری از آسیب به محیط زیست.
- شناسایی موانع پنهان و محدودیت هایی که توانایی طرح اصلی پروژه را در دستیابی به اهداف مورد انتظار محدود می‌کند.
- ارزیابی عملکرد طرح اصلی پروژه در قالب پایلوت با سرعت بالا و هزینه بسیار کم.
- پایلوت امکان دستیابی به موفقیت در طرح اصلی پروژه را افزایش می‌دهد.
نکات قابل توجه در به کارگیری پایلوت ازمایشگاهی:
همانطور که اشاره گردید، پایلوت امکان دستیابی به موفقیت در یک طرح را به شدت افزایش می‌دهد، اما لزوما موفقیت طرح اصلی را تضمین نمی‌کند. در واقع، اجرای طرح پایلوت ممکن است نتایج غیر واقع‌بینانه یا وابسته به یک مورد خاص را ارائه کند و باید مراقب تعمیم غیر علمی نتایج بدست آمده از پایلوت بود. پایلوت در عین منافع و ویژگی‌های خوبی که دارد، محدودیت‌هایی نیز در کاربرد دارد که باید به آنها توجه داشت. این محدودیت‌ها عموما به شرایط خاصی که طرح پایلوت دارد و اینکه فرآیند اجرای طرح پایلوت، عینا قابل تسری به کل طرح پروژه نخواهد بود، اشاره دارند. محدودیت‌های پایلوت را چنین برشمرد:
- معمولا طرح پایلوت در شرایط مطلوب تری نسبت به شرایط واقعی در طرح اصلی پروژه اجرا میشود.
- در برخی مواقع ارزیابی نتایج پایلوت مشکل است.
شاخص‌های انتخاب و طراحی پایلوت ازمایشگاهی مناسب
- پایلوت ازمایشگاهی مناسب یک نمونه کامل از طرح اصلی پروژه است و در برگیرنده ویژگی‌های طرح پروژه میباشد. یک پایلوت مناسب، در بر گیرنده ویژگی های اصلی طرح است و ویژگی های فرعی نسبت به ویژگی های اصلی طرح از اولویت پایین تری برخوردار هستند.
- طرح پایلوت مناسب به گونه ای است که با کمترین هزینه و زمان، امکان اجرا و بهره برداری را دارد و جمع بندی نتایج بدست آمده از پایلوت به سادگی میسر است.
- راه اندازی، بهره برداری و نگهداری از یک پایلوت مناسب، نسبت به طرح اصلی پروژه، ساده تر است.
- امکان تغییر در اجزا و فرآیند یک پایلوت با طرح مناسب، به سادگی میسر است.
